(Câu chuyện được ghi chép từ kinh Adi Granth, đạo Sikh)
Một lần, Vua Janaka muốn giác ngộ về Tri thức Tâm linh. Vì vậy, ông đã sắp xếp một nghìn con bò và buộc hai mươi đồng tiền vàng vào mỗi sừng của tất cả những con bò đó. Ông tuyên bố rằng ai thắng trong cuộc tranh luận về tri thức của kinh điển có thể lấy tất cả số tiền vàng và đàn bò.
Cuối cùng, Thánh nhân Yagyavalkya đã đứng đầu trong cuộc tranh luận và mang đi đàn bò cùng với số vàng. Nhà vua lại tuyên bố rằng ông sẽ tặng những món quà tương tự cho bất kỳ ai có thể giúp ông trải nghiệm Tri thức về Linh hồn.
Yagyavalkya là một diễn giả xuất sắc. Ông giảng giải tất cả các nguyên lý dựa trên tri thức trong sách vở cho nhà vua, nhưng ông không thể giúp nhà vua trải nghiệm Tri thức về Linh hồn. Cuối cùng, nhà vua cho làm một ngai vàng và tuyên bố rằng ai có thể khai sáng ông về Tri thức Linh hồn thì hãy đến và ngồi lên ngai vàng đó.
Nhà vua mời tất cả những bậc tri thức trong vương quốc đến và tuyên bố rằng ông muốn trải nghiệm Tri thức về Linh hồn trong khoảng thời gian không dài hơn thời gian lên ngựa. Các thánh nhân nghĩ rằng tri thức không phải là một thứ nước có thể nuốt trong chốc lát. Nó cần sự học tập kỹ lưỡng và thực hành liên tục, chỉ khi đó mới có thể đạt được tri thức. Tuy nhiên, một số người vẫn cố gắng giải thích về tri thức linh hồn nhưng không thể làm hài lòng Vua Janaka, và người ta nói rằng ông đã giam tất cả những ai không thể làm hài lòng ông.
Trong lúc đó, Thánh nhân Ashtavakra bước vào Đại sảnh. Ông có tám chỗ cong trên cơ thể, vì thế ông được gọi là Ashtavakra. Ông nghĩ rằng nếu nhà vua không nhận ra được Tri thức, thì điều đó sẽ làm ô danh tất cả các bậc Mahatma. Nghĩ vậy, ông tiến thẳng đến ngai vàng và ngồi xuống.
Nhìn thấy cơ thể kỳ lạ của ông, tất cả những người có mặt trong sảnh đều bật cười. Khi đó, Ashtavakra nói:
“Ta tưởng rằng đây là một hội chúng của các bậc Mahatma. Nhưng không phải vậy, vì các người đang nhìn vào thân thể phàm tục thay vì nhìn vào linh hồn bất tử. Nhìn vào thân thể phàm tục là bản tính của những người thợ đóng giày.”
Nghe những lời này, tất cả các bậc Mahatma trong sảnh đều im lặng. Ông hỏi nhà vua:
“Ngài có thực sự khao khát Tri thức không?”
Nhà vua khiêm tốn trả lời “có”. Ông tiếp tục nói:
“Nhưng để có được Tri thức từ một Guru, ngài phải dâng hiến một thứ gì đó.”
Nhà vua bày tỏ sự sẵn sàng dâng hiến bất cứ điều gì trong khả năng của mình. Ashtavakra nói:
“Ta yêu cầu ba điều từ ngài. Ta muốn ngài dâng cho ta Thân thể, Tâm trí và Tài sản của ngài.”
Nhà vua suy nghĩ một lúc rồi nói:
“Được, ta đã dâng ba điều này cho ngài.”
Dù vậy, Ashtavakra vẫn yêu cầu nhà vua suy nghĩ lại một lần nữa. Nhà vua trả lời rằng ông đã suy nghĩ thấu đáo.
Ashtavakra liền nói:
“Thưa Đại vương, ngài đã dâng thân thể, tâm trí và tài sản của ngài cho ta. Giờ đây, chúng không còn là của ngài nữa mà thuộc về ta. Ta ra lệnh cho ngài đi và ngồi vào giữa những đôi giày của mọi người.”
Ngay lập tức, cả đại sảnh chìm trong im lặng. Thật kỳ lạ và lố bịch khi yêu cầu một vị vua ngồi giữa những đôi giày của thần dân. Nhưng Vua Janaka là một người thông minh và khiêm nhường. Ông không tức giận mà lặng lẽ đi đến giữa đống giày và ngồi xuống.
Thực ra, Ashtavakra đã yêu cầu nhà vua làm vậy vì ông muốn nhà vua loại bỏ cái tôi của mình. Cái tôi là trở ngại lớn trong tiến trình tâm linh. Ngay cả những người vĩ đại cũng thất bại trong việc vượt qua cái tôi của họ.
Sau đó, Ashtavakra nói:
“Thưa Đại vương, tài sản của ngài cũng là của ta bây giờ. Đừng giữ tâm trí của ngài vào số tài sản đó, vì nó không còn thuộc về ngài nữa.”
Nhà vua nghĩ về gia đình mình và ngay lập tức nhận ra rằng họ không còn thuộc về ông nữa. Sau đó, ông nghĩ về vương quốc và của cải, rồi tự trả lời với sự hài lòng rằng tất cả những thứ đó cũng thuộc về thánh nhân và không còn là của ông nữa.
Tâm trí có thói quen suy nghĩ liên tục, nó không thể ở yên hay im lặng. Thánh nhân đang quan sát sự vận động của tâm trí nhà vua. Cuối cùng, nhà vua, vì không thể kiểm soát dòng suy nghĩ của mình, đã nhắm mắt lại để ngăn chặn dòng suy tưởng.
Đây chính xác là điều mà thánh nhân mong muốn.
Ashtavakra nhắc nhở nhà vua một lần nữa:
“Thưa Đại vương, ngài đã dâng tâm trí của ngài cho ta. Hãy nhớ rằng, nó bây giờ thuộc về ta. Ngài không thể tạo ra bất kỳ suy nghĩ nào nữa.”
Nhà vua là người thông minh và kiên định. Ông nhận ra rằng mình không còn quyền kiểm soát tâm trí. Ngay khoảnh khắc ông hiểu được điều này, tâm trí ông ngừng suy nghĩ.
Lập tức, Ashtavakra ban phước lành thiêng liêng cho nhà vua. Linh hồn của nhà vua bắt đầu khám phá và bay lượn trong chính bản thân ông. Linh hồn ông bay trong thế giới vĩnh hằng, trải nghiệm sự an lạc và niềm vui không thể diễn tả bằng lời.
Ashtavakra yêu cầu các thánh nhân khác gọi nhà vua trở lại thế giới này. Nhưng không ai có thể làm được. Ashtavakra để nhà vua tự do bay lượn trong thế giới nội tâm bao lâu tùy thích. Sau một lúc, nhà vua từ từ mở mắt và trở lại thế giới này từ cõi bên trong.
Ashtavakra hỏi nhà vua:
“Trải nghiệm tri thức về linh hồn có tốt không?”
Nhà vua vô cùng hoan hỷ với sự giác ngộ mà mình đã đạt được.
Ashtavakra lại hỏi một lần nữa:
“Ngài còn nghi ngờ gì nữa không?”
Nhà vua vô cùng hạnh phúc và trả lời rằng ông hoàn toàn không còn bất kỳ nghi ngờ nào.
Lúc đó, Ashtavakra nói:
“Thưa Đại vương, ta trao lại thân thể, tâm trí và tài sản của ngài như một món quà thiêng liêng. Ngài không nên xem chúng là của mình nữa. Hãy thực hành bhajan (sự tận hiến) cùng với việc quản lý vương quốc.”
Như vậy, Ashtavakra đã dạy cho nhà vua tri thức về sự giải thoát ngay trong cuộc sống chỉ trong một giây! và giúp ông nhận ra cách hành xử với tinh thần trách nhiệm trong mọi việc.
Ý nghĩa tâm linh:
Baba nói rằng giải thoát ngay trong cuộc sống có nghĩa là một người phải thoát khỏi sự ảnh hưởng của tất cả những sở hữu vật chất, những cám dỗ và ràng buộc trong khi vẫn sống trong thế giới này. Điều đó không có nghĩa là một người phải sống cô độc và tách biệt khỏi tất cả. Ngược lại, một người nên hoàn thành trách nhiệm của mình một cách đúng đắn mà không bị dính mắc bởi bất cứ điều gì, cũng không bị ảnh hưởng bởi niềm vui hay nỗi buồn. Đây chính là giải thoát ngay trong cuộc sống mà Shiv Baba dạy chúng ta.